Σφυρίχτρες, κρόταλα, τρομπέτες, κούκοι, τροχοί με καστάνια και ταμπούρλα! Αυτά είναι μερικά από τα παιδικά μουσικά παιχνίδια, που χρησιμοποιούνται δίπλα στις κύριες φωνές από τα βιολιά, τις βιόλες και τα κοντραμπάσα, στη «Συμφωνία των Παιχνιδιών», που θα παρουσιαστεί στις 24 Φεβρουαρίου - στις 25, 26, 27 και 28 μόνο για σχολεία- στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Τη μουσική διεύθυνση και αφήγηση έχει ο Κάρολος Τρικολίδης. Σε ρόλο μουσικών οδηγών οι Στυλιανή Αδαμίδου, Σωτήρης Δεσπότης, Δέσποινα Καραπάνου, Μαριάννα Μποζαπαλίδου, Αθανάσιος Πόγκας, Κωνσταντίνος Στογιαννίδης, Αναστασία Συμεωνίδου και Δημήτριος Ψαθάς.
Στο δεύτερο μέρος θα παρουσιαστούν μια επιλογή από έργα. Πρόκειται για τα «Amor Vittorioso» του G. Gastoldi, Canzonetta για πέντε φωνές από την Παιδική Χορωδία του Ν.Ω.Θ., την Παιδική Χορωδία Ι. Ν. Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου Θεσσαλονίκης και το Οργανικό Σύνολο Ν.Ω.Θ. (Διεύθυνση: Μαρία Μελιγκοπούλου), το Ντουέτο από την Καντάτα Νο. 78 «Jesu der du meine Seele» του J. S. Bach, το «The Big Wheel» (Ο ανεμοστρόβιλος) του Α. Η. Jones: (Έργο για τέσσερις ορχήστρες με τέσσερις μαέστρους) με Συμφωνιέτες «Γιάννης Μάντακας», «Επαμεινώνδας Φλώρος» και «Δημήτρης Μητρόπουλος» του Ν.Ω.Θ. και τη Συμφωνική Ορχήστρα Νέων του Ν.Ω.Θ. σε μουσική διεύθυνση Κάρολου Τρικολίδη, Jean Christophe Charron, Ιγκόρ Εφίμοβ, Κωνσταντίνου Δημηνάκη, η σκηνή θανάτου του Posa από την όπερα «Don Carlos» του G. Verdi με τον βαρύτονο Θανάση Πόγκα, Ρομάντσα της Margarita από την όπερα Mefistofele «L΄ altra notte in fondo al mare» του Α. Boito με τη σοπράνο Ελένη Σαββουλίδου. Ακόμα θα παρουσιαστεί το «Christus, Op. 97, ημιτελές ορατόριο» του F. Mendelssohn-Bartholdy (Για την επέτειο των 160 χρόνων από το θάνατό του) από τη Μικτή Χορωδία και τη Συμφωνική Ορχήστρα Σπουδαστών & Φίλων του Νέου Ωδείου Θεσσαλονίκης (Διδασκαλία Χορωδίας: Jean Christophe Charron) με τη μεσόφωνο Αναστασία Συμεωνίδου, τον τενόρο Γιώργο Ιατρού, το βαρύτονο Θανάση Πόγκα και τον μπάσο Γιώργο Μαρσέλο και σε μουσική διεύθυνση Κάρολος Τρικολίδης.
Από τα πιο γνωστά και αγαπητά έργα παγκοσμίως «Η Συμφωνία των παιχνιδιών» κατάφερε να κερδίσει κοινό και κριτικούς λόγω ακριβώς της ιδέας της ενσωμάτωσης παιδικών παιχνιδιών σ’ ένα σοβαρό είδος μουσικής. Μια Συμφωνία, που λειτουργεί ως εκπαιδευτικό μουσικό πρόγραμμα, καθώς βοηθά τα παιδιά με απλό τρόπο να ενσωματωθούν σε μουσικά σύνολα και να εξοικειωθούν με τους ήχους της ορχήστρας. Ωστόσο, αίνιγμα παρέμεινε τους δυόμισι αιώνες που μας χωρίζουν από τη σύνθεσή της το όνομα του δημιουργού της. Διάφοροι συνθέτες διεκδίκησαν εν αγνοία τους την πατρότητα της, όπως ο Ιωσήφ Χάυντν, ο αδερφός του, Μιχαήλ Χάυντν και μέχρι πρόσφατα ο Λεοπόλδος Μότσαρτ, πατέρας του διάσημου Βόλφγκανγκ Αμαντέους. Όλα, όμως, βεβαιώνουν ότι η «Συμφωνία των παιχνιδιών» γράφτηκε κάπου στα 1765 από τον πατέρα Έντμουντ ʼνγκερερ, έναν βενεδικτίνο μοναχό που έζησε και έδρασε στο Τιρόλ της Αυστρίας, περιοχή κοντά στο Ζάλτσμπουργκ.
Ήταν ο καθαρά ψυχαγωγικός χαρακτήρας της μουσικής, που διευκόλυνε την ανώνυμη διάδοσή της και την ελεύθερη επεξεργασία της από άλλους συνθέτες. Ο Λεοπόλδος Μότσαρτ, πατέρας του διάσημου Βόλφγκανγκ Αμαντέους, προσάρμοσε τη Συμφωνία σε μία οχταμερή Σερενάτα του, της οποίας το τρίτο, τέταρτο και έβδομο μέρος αντιστοιχούσαν στα μέρη της Συμφωνίας των παιχνιδιών. Σύντομα, το έργο ξεπέρασε κατά πολύ τα αυστριακά σύνορα και διαδόθηκε σε όλη την Ευρώπη. Το 1813 εμφανίζεται η πρώτη έκδοση του έργου στο Λονδίνο, όπου ως συνθέτης αναφέρεται ο αναγνωρισμένος πια Ιωσήφ Χάυντν.
Μάλιστα, σε αυτήν την έκδοση είναι που για πρώτη φορά το έργο αναφέρεται με τον πολύ πετυχημένο τίτλο ΄΄Συμφωνία των παιχνιδιών΄΄. Ήταν ο έντονα τιρολέζικος χαρακτήρας του έργου, που οδήγησε αρκετούς μελετητές στο να αμφισβητήσουν την πατρότητα του Χάυντν και να το αποδώσουν στον αδελφό του, επίσης συνθέτη, Μίκαελ Χάυντν, ο οποίος έδρασε στο Ζάλτσμπουργκ. Το έργο αποδόθηκε ακόμη και στο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ, για να κατοχυρωθεί για πάρα πολλά χρόνια στον πατέρα του, Λέοπολντ, μετά από τη μελέτη και αναβίωση του έργου του τελευταίου. Μόλις το 1992 ανακαλύφθηκε ένα αντίγραφο χειρόγραφο της Συμφωνίας των Παιχνιδιών στη μονή Σταμς του Τιρόλ, όπου αναφερόταν με σαφήνεια ως συνθέτης ο π. ʼνγκερερ. Έπειτα από συγκριτική μελέτη και διασταύρωση των στοιχείων, μπορούμε να είμαστε πια σίγουροι πως βρήκαμε επιτέλους το δημιουργό της Συμφωνίας.
Για τον Γιόχαν Νέπομουκ Ανγκερερ γνωρίζουμε πως γεννήθηκε στις 24 Μαΐου 1740 στον Αγιο Ιωάννη του Τιρόλ και πέθανε στις 7 Αυγούστου 1794 στη μονή Φιχτ. Υπήρξε γιός του δασκάλου, διευθυντή χορωδίας και συνθέτη Στέφαν Ανγκερερ, από τον οποίο πήρε και τα πρώτα μαθήματα μουσικής. Το 1758 εισήχθη στη μονή Φιχτ του τάγματος των Βενεδικτίνων και το 1764 δέχτηκε το μοναστικό χρίσμα. Στη μονή Φιχτ συνέχισε τις μουσικές του σπουδές και απασχολήθηκε ως μουσικοδιδάσκαλος, οργανίστας και διευθυντής χορωδίας. Σύχναζε ιδιαίτερα στην κοντινή μονή Σταμς, όπου υπήρχε έντονη μουσική ζωή και αποτελούσε τόπο συνάντησης για πολύφερνους μουσικούς. Εκεί φαίνεται πως άκουσε πρώτη φορά τη Συμφωνία ο Λεοπόλδος Μότσαρτ και εμπνεύστηκε την ενσωμάτωσή της στο δικό του έργο. Τα έργα του π. Ανγκερερ φυλάσσονται σήμερα στη Μουσικό Αρχείο της μονής Σταμς, μια και το αντίστοιχο της μονής Φιχτ καταστράφηκε ολοσχερώς από πυρκαγιά.
Το δημοφιλές στοιχείο της Συμφωνίας είναι η χρήση των παιδικών παιχνιδιών. Μουσικά παιχνίδια που ήταν πολύ διαδεδομένα εκείνη την εποχή στο Τιρόλ. Τα περισσότερα από αυτά, ξύλινα, ήταν εύκολα στην κατασκευή και την εκτέλεση. Η μουσική είναι πολύ απλή για να βοηθήσει την ενσωμάτωση όλων αυτών των ετερόκλητων οργάνων σ’ ένα ξεχωριστό αποτέλεσμα.
Η προπώληση εισιτηρίων γίνεται αποκλειστικά από τα εκδοτήρια του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης και από τα εκδοτήρια του ΟΜΜΘ, στην πλατεία Αριστοτέλους. Οι τιμές των εισιτηρίων είναι 8 € μαθητικά- φοιτητικά και 15€ γενική είσοδος.
Στο δεύτερο μέρος θα παρουσιαστούν μια επιλογή από έργα. Πρόκειται για τα «Amor Vittorioso» του G. Gastoldi, Canzonetta για πέντε φωνές από την Παιδική Χορωδία του Ν.Ω.Θ., την Παιδική Χορωδία Ι. Ν. Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου Θεσσαλονίκης και το Οργανικό Σύνολο Ν.Ω.Θ. (Διεύθυνση: Μαρία Μελιγκοπούλου), το Ντουέτο από την Καντάτα Νο. 78 «Jesu der du meine Seele» του J. S. Bach, το «The Big Wheel» (Ο ανεμοστρόβιλος) του Α. Η. Jones: (Έργο για τέσσερις ορχήστρες με τέσσερις μαέστρους) με Συμφωνιέτες «Γιάννης Μάντακας», «Επαμεινώνδας Φλώρος» και «Δημήτρης Μητρόπουλος» του Ν.Ω.Θ. και τη Συμφωνική Ορχήστρα Νέων του Ν.Ω.Θ. σε μουσική διεύθυνση Κάρολου Τρικολίδη, Jean Christophe Charron, Ιγκόρ Εφίμοβ, Κωνσταντίνου Δημηνάκη, η σκηνή θανάτου του Posa από την όπερα «Don Carlos» του G. Verdi με τον βαρύτονο Θανάση Πόγκα, Ρομάντσα της Margarita από την όπερα Mefistofele «L΄ altra notte in fondo al mare» του Α. Boito με τη σοπράνο Ελένη Σαββουλίδου. Ακόμα θα παρουσιαστεί το «Christus, Op. 97, ημιτελές ορατόριο» του F. Mendelssohn-Bartholdy (Για την επέτειο των 160 χρόνων από το θάνατό του) από τη Μικτή Χορωδία και τη Συμφωνική Ορχήστρα Σπουδαστών & Φίλων του Νέου Ωδείου Θεσσαλονίκης (Διδασκαλία Χορωδίας: Jean Christophe Charron) με τη μεσόφωνο Αναστασία Συμεωνίδου, τον τενόρο Γιώργο Ιατρού, το βαρύτονο Θανάση Πόγκα και τον μπάσο Γιώργο Μαρσέλο και σε μουσική διεύθυνση Κάρολος Τρικολίδης.
Από τα πιο γνωστά και αγαπητά έργα παγκοσμίως «Η Συμφωνία των παιχνιδιών» κατάφερε να κερδίσει κοινό και κριτικούς λόγω ακριβώς της ιδέας της ενσωμάτωσης παιδικών παιχνιδιών σ’ ένα σοβαρό είδος μουσικής. Μια Συμφωνία, που λειτουργεί ως εκπαιδευτικό μουσικό πρόγραμμα, καθώς βοηθά τα παιδιά με απλό τρόπο να ενσωματωθούν σε μουσικά σύνολα και να εξοικειωθούν με τους ήχους της ορχήστρας. Ωστόσο, αίνιγμα παρέμεινε τους δυόμισι αιώνες που μας χωρίζουν από τη σύνθεσή της το όνομα του δημιουργού της. Διάφοροι συνθέτες διεκδίκησαν εν αγνοία τους την πατρότητα της, όπως ο Ιωσήφ Χάυντν, ο αδερφός του, Μιχαήλ Χάυντν και μέχρι πρόσφατα ο Λεοπόλδος Μότσαρτ, πατέρας του διάσημου Βόλφγκανγκ Αμαντέους. Όλα, όμως, βεβαιώνουν ότι η «Συμφωνία των παιχνιδιών» γράφτηκε κάπου στα 1765 από τον πατέρα Έντμουντ ʼνγκερερ, έναν βενεδικτίνο μοναχό που έζησε και έδρασε στο Τιρόλ της Αυστρίας, περιοχή κοντά στο Ζάλτσμπουργκ.
Ήταν ο καθαρά ψυχαγωγικός χαρακτήρας της μουσικής, που διευκόλυνε την ανώνυμη διάδοσή της και την ελεύθερη επεξεργασία της από άλλους συνθέτες. Ο Λεοπόλδος Μότσαρτ, πατέρας του διάσημου Βόλφγκανγκ Αμαντέους, προσάρμοσε τη Συμφωνία σε μία οχταμερή Σερενάτα του, της οποίας το τρίτο, τέταρτο και έβδομο μέρος αντιστοιχούσαν στα μέρη της Συμφωνίας των παιχνιδιών. Σύντομα, το έργο ξεπέρασε κατά πολύ τα αυστριακά σύνορα και διαδόθηκε σε όλη την Ευρώπη. Το 1813 εμφανίζεται η πρώτη έκδοση του έργου στο Λονδίνο, όπου ως συνθέτης αναφέρεται ο αναγνωρισμένος πια Ιωσήφ Χάυντν.
Μάλιστα, σε αυτήν την έκδοση είναι που για πρώτη φορά το έργο αναφέρεται με τον πολύ πετυχημένο τίτλο ΄΄Συμφωνία των παιχνιδιών΄΄. Ήταν ο έντονα τιρολέζικος χαρακτήρας του έργου, που οδήγησε αρκετούς μελετητές στο να αμφισβητήσουν την πατρότητα του Χάυντν και να το αποδώσουν στον αδελφό του, επίσης συνθέτη, Μίκαελ Χάυντν, ο οποίος έδρασε στο Ζάλτσμπουργκ. Το έργο αποδόθηκε ακόμη και στο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ, για να κατοχυρωθεί για πάρα πολλά χρόνια στον πατέρα του, Λέοπολντ, μετά από τη μελέτη και αναβίωση του έργου του τελευταίου. Μόλις το 1992 ανακαλύφθηκε ένα αντίγραφο χειρόγραφο της Συμφωνίας των Παιχνιδιών στη μονή Σταμς του Τιρόλ, όπου αναφερόταν με σαφήνεια ως συνθέτης ο π. ʼνγκερερ. Έπειτα από συγκριτική μελέτη και διασταύρωση των στοιχείων, μπορούμε να είμαστε πια σίγουροι πως βρήκαμε επιτέλους το δημιουργό της Συμφωνίας.
Για τον Γιόχαν Νέπομουκ Ανγκερερ γνωρίζουμε πως γεννήθηκε στις 24 Μαΐου 1740 στον Αγιο Ιωάννη του Τιρόλ και πέθανε στις 7 Αυγούστου 1794 στη μονή Φιχτ. Υπήρξε γιός του δασκάλου, διευθυντή χορωδίας και συνθέτη Στέφαν Ανγκερερ, από τον οποίο πήρε και τα πρώτα μαθήματα μουσικής. Το 1758 εισήχθη στη μονή Φιχτ του τάγματος των Βενεδικτίνων και το 1764 δέχτηκε το μοναστικό χρίσμα. Στη μονή Φιχτ συνέχισε τις μουσικές του σπουδές και απασχολήθηκε ως μουσικοδιδάσκαλος, οργανίστας και διευθυντής χορωδίας. Σύχναζε ιδιαίτερα στην κοντινή μονή Σταμς, όπου υπήρχε έντονη μουσική ζωή και αποτελούσε τόπο συνάντησης για πολύφερνους μουσικούς. Εκεί φαίνεται πως άκουσε πρώτη φορά τη Συμφωνία ο Λεοπόλδος Μότσαρτ και εμπνεύστηκε την ενσωμάτωσή της στο δικό του έργο. Τα έργα του π. Ανγκερερ φυλάσσονται σήμερα στη Μουσικό Αρχείο της μονής Σταμς, μια και το αντίστοιχο της μονής Φιχτ καταστράφηκε ολοσχερώς από πυρκαγιά.
Το δημοφιλές στοιχείο της Συμφωνίας είναι η χρήση των παιδικών παιχνιδιών. Μουσικά παιχνίδια που ήταν πολύ διαδεδομένα εκείνη την εποχή στο Τιρόλ. Τα περισσότερα από αυτά, ξύλινα, ήταν εύκολα στην κατασκευή και την εκτέλεση. Η μουσική είναι πολύ απλή για να βοηθήσει την ενσωμάτωση όλων αυτών των ετερόκλητων οργάνων σ’ ένα ξεχωριστό αποτέλεσμα.
Η προπώληση εισιτηρίων γίνεται αποκλειστικά από τα εκδοτήρια του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης και από τα εκδοτήρια του ΟΜΜΘ, στην πλατεία Αριστοτέλους. Οι τιμές των εισιτηρίων είναι 8 € μαθητικά- φοιτητικά και 15€ γενική είσοδος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου