Γενικευμένη είναι η διαπίστωση πως «η αγορά» δεν τραβάει πλέον στην Ελλάδα. Οι περισσότεροι μισθοσυντήρητοι, οι μικροεπαγγελματίες, οι νέοι, οι αγρότες, μιλούν –και τη βιώνουν– καθημερινά για την «κρίση», που τους εμποδίζει να τα βγάλουν πέρα. Όμως, την ίδια στιγμή το εθνικό εισόδημα (ΑΕΠ) αυξάνεται γύρω στο 4% ετησίως τα τελευταία χρόνια και η ανεργία μειώνεται (επίσημα βρίσκεται γύρω στο 8%), ενώ ο πληθωρισμός τρέχει ανάμεσα στο 3% και το 4% τον χρόνο. Πώς λοιπόν εξηγείται αυτό το φαινόμενο; Μήπως πρόκειται για οφθαλμάτη ή για ομαδική παράκρουση;
Και όμως, όχι. Είναι δυνατόν να παρατηρείται και άνοδος των δεικτών και ταυτόχρονα αυξανόμενη ανέχεια ευρέων κοινωνικών στρωμάτων!
Οι αιτίες εντάσσονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Α: την αύξηση των ανισοτήτων και Β: την αλλαγή του καταναλωτικού προτύπου.
Ως προς το πρώτο, τα πράγματα είναι φανερά: Η άνοδος του εισοδήματος κατανέμεται όλο και πιο άνισα. Ποτέ άλλοτε οι τράπεζες και οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν ανέβαζαν με τέτοιους ξέφρενους ρυθμούς τα κέρδη τους. Ας δούμε μόνο μερικά στοιχεία για τις τράπεζες. Διαβάζουμε: «Το 2005, η Εμπορική αύξησε τα κέρδη της κατά 300%, η Πειραιώς κατά 107%, η Εθνική κατά 100%, η Γιούρομπανκ κατά 47,4% και η Άλφα κατά 23%!» (Το Παρόν της Κυριακής, 09/04/2006). «Εντυπωσιακή αύξηση κερδών κατέγραψαν η Γιούρομπανκ, η Τράπεζα Πειραιώς και η Μαρφίν Πόπιουλαρ Μπανκ (ΜΡΒ) το 2007. Τα καθαρά κέρδη ξεπέρασαν συνολικά τα 2 δισ. ευρώ» (Ελευθεροτυπία, 17/2/2008), ενώ τα κέρδη της Εθνικής (από εγχώριες δραστηριότητες και μόνο) ανέβηκαν κατά 37% και έφτασαν τα 1.095 εκ. ευρώ ( βλ. Καθημερινή, 5/3/2008).
Έτσι, ενώ το ΑΕΠ ανέβηκε μόλις 4%, οι τράπεζες, οι κατασκευαστικές επιχειρήσεις, οι επιχειρήσεις τηλεπικοινωνιών, καρπώθηκαν τη μερίδα του λέοντος, ανεβάζοντας τα κέρδη τους σε πολλαπλάσια ποσοστά.
Ο δεύτερος λόγος είναι η αλλαγή του καταναλωτικού προτύπου. Σε μια εποχή που το κόστος της εκπαίδευσης εκτινάσσεται στα ύψη για τα νοικοκυριά (φροντιστήρια, ξένες γλώσσες, δαπάνες φοιτητών και σπουδαστών κ.λπ.) και φτάνει το 10% του εθνικού εισοδήματος, όσο πλησιάζουν και οι δαπάνες για την υγεία, τα υπάρχοντα εισοδήματα φαντάζουν όλο και πιο πενιχρά, σε συνδυασμό μάλιστα με την κατακόρυφη άνοδο δαπανών «μοντέλου ζωής», δηλαδή αυτοκίνητα, κινητά κ.λπ.
Κατά συνέπεια… δανεισμός και …τράπεζες: «Το χρέος των νοικοκυριών το 2003 ήταν 26% του ΑΕΠ, το 2004 αυξήθηκε στο 30%, το 2005 ανέβηκε στο 36%, το 2006 στο 43% και το 2007 γύρω στο 50% του ΑΕΠ. Παράλληλα, το εμπόριο συγκεντρώνεται, σε όλο και σε λιγότερα χέρια (Mall, υπεραγορές, κ.λπ.).
Αν σε αυτά προσθέσουμε πως το 13,5% του εθνικού εισοδήματος (31 δισ. ευρώ το 2007) κατευθύνεται στην πληρωμή τόκων και χρεωλυσίων για το κρατικό δημόσιο χρέος και μόνο, ποσό που αποσπάται από τις τσέπες μας μέσω της φορολογίας, τότε καταλαβαίνουμε πώς είναι δυνατόν να υπάρχει κρίση στις «καλύβες», έλλειψη δημόσιων υποδομών και ταυτόχρονα έκρηξη στην κατασκευή «πισινών».
(Στο διαδίκτυο, στη φράση «Κατασκευή πισινών», στο Google άνοιγαν 41.200 σελίδες στις 5 Μαρτίου. Παρακολουθήστε την εξέλιξη του δείκτη και παρεμπιπτόντως αδειάστε και καμιά πισίνα).
Διεύθυνση: http://www.ardin.gr/page/issue.php?id=6c9600c6-f7f3-9aa8-9348-000056f2
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου